دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

صفحه اصلی / نخستین همایش هوش مصنوعی و پژوهش های نوظهور: همگرایی انسان و سیستم های هوشمند

همکاری هوشمند انسان و هوش مصنوعی در عصر صنعت 5.0

نویسندگان :

احسان اسماعیل زاده¹ سیدرضا جلالی²

1- دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب 2- دانشگاه ته

کلمات کلیدی :

صنعت 5.0،همکاری انسان و هوش مصنوعی (HIC)،هوش مصنوعی قابل توضیح (XAI)

چکیده :

پارادایم نوظهور صنعت 5.0، با رویکردی انسان‌محور، انعطاف‌پذیر و پایدار، بر همکاری هم‌افزایانه بین انسان و ماشین‌های هوشمند (همکاری هوشمند انسان و هوش مصنوعی- HIC) به عنوان محرک اصلی تحول صنعتی تأکید دارد. این مقاله به بررسی نقش محوری HIC در دستیابی به اهداف صنعت 5.0 می‌پردازد و چالش‌های موجود در مسیر تحقق همکاری مؤثر، به ویژه در زمینه اعتماد و درک متقابل بین انسان و سیستم‌های هوشمند را مورد بحث قرار می‌دهد. در این راستا، مفهوم هوش مصنوعی قابل توضیح (XAI) به عنوان یک راهکار کلیدی برای افزایش شفافیت و درک‌پذیری سیستم‌های هوشمند معرفی و نقش آن در تسهیل همکاری هوشمندانه تبیین می‌گردد. این بررسی نشان می‌دهد که XAI با افزایش اعتماد و درک، بهبود تعامل و توانمندسازی نقش انسان، بستری مناسب برای شکوفایی HIC در صنعت 5.0 فراهم می‌سازد و از اهداف انعطاف‌پذیری و پایداری نیز پشتیبانی می‌کند. در نهایت، مقاله ضمن اشاره به چالش‌های فنی، سازمانی و انسانی پیش روی پیاده‌سازی HIC و ارائه راهکارهایی برای آن‌ها، فرصت‌های بالقوه ناشی از این همکاری هوشمند را برشمرده و مسیرهای تحقیقاتی آتی در این حوزه را پیشنهاد می‌نماید.