دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

صفحه اصلی / اولین کنفرانس ملی معماری فردا - شهر آینده: چالش ها و راه کنش های عصر هوشمند سازی

بررسی مفهوم آستانگی در معماری ایرانی (نمونه موردی: مسجد امام اصفهان)

نویسندگان :

سارا صفدریان¹ ژیلا رضاخانی²

1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب 2- دانشگاه آزاد تهران جنوب

کلمات کلیدی :

آستانگی،معماری ایرانی،ریشه شناسی واژه،ورودی،ایوان

چکیده :

این مقاله مفهوم «آستانگی» را در معماری ایرانی بررسی می‌کند. پژوهش‌های صورت‌گرفته در حوزة آستانگی نسبتاً محدود است. درک عمیق این مفهوم در حوزة معماری، ازاین‌جهت حائز اهمیت است که موجب توجه بیشتر به آن در روند طراحی می‌شود. این پژوهش نیز به دنبال کشف این مفهوم مهم در معماری ایرانی است تا از این طریق شیوة استفاده از این مفهوم نوپا را در معماری اصیل ایرانی جست‌وجو کند. باتوجه‌به جدید بودن مفهوم «آستانگی» ابتدا به ریشه‌شناسی این واژه پرداخته شده و در ادامه با گردآوری اطلاعات به شیوة کتابخانه‌ای این مفهوم در معماری ایرانی و به‌عنوان نمونه موردی، در مسجد امام اصفهان، جست‌وجو شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیف و تحلیل بوده است. از مهم‌ترین یافته‌های این تحقیق می‌توان به ویژگی‌های مفهوم آستانگی ازجمله: سه‌مرحله‌ای بودن (انفصال، انتقال، اتصال)، ابهام (دورگه بودن) و هماهنگی بین اجزای متضاد اشاره کرد. دیگر یافته‌های این تحقیق پیداکردن مصادیقی در معماری ایرانی است که دارای ویژگی‌های آستانگی هستند که از جملة آن می‌توان به ورودی (شامل: جلوخان، هشتی، دالان) و ایوان اشاره کرد.