دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

صفحه اصلی / سومین کنفرانس ملی فناوری های نوین در انرژی

بررسی نقش طرح صلح هرمز در تقویت امنیت منطقه‌ای و توسعه فناوری‌های نوین انرژی در خلیج فارس

نویسندگان :

محمد شعبانی¹ حسن خداوردی² گارینه کشیشیان سیرکی³

1- دانشگاه آزاد واحد بین المللی کیش 2- دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب 3- دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب

کلمات کلیدی :

طرح صلح هرمز

چکیده :

بررسی نقش طرح صلح هرمز در تقویت امنیت منطقه‌ای و توسعه فناوری‌های نوین انرژی در خلیج فارس ۱- محمد شعبانی دانشجوی مقطع دکتری روابط بین الملل دانشگاه آزاد کیش واحد بین الملل ۲- جناب اقای دکتر خداوردی استاد راهنما و نویسنده مسئول ۳ - سرکار خانم دکتر کشیشان استاد مشاور ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ چکیده: طرح صلح هرمز، که از سوی جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۹ پیشنهاد شد، به‌عنوان ابتکاری دیپلماتیک با هدف تقویت امنیت منطقه‌ای خلیج فارس و ایجاد فضایی برای همکاری میان کشورهای ساحلی این منطقه در برابر تهدیدات مشترک مطرح گردید. این طرح بر اصول کلیدی احترام به حاکمیت ملی کشورهای منطقه، عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر، و همکاری صلح‌آمیز در زمینه‌های مختلف تأکید دارد. هدف اصلی طرح صلح هرمز، کاهش تنش‌های موجود در منطقه، به‌ویژه در حوزه امنیت انرژی و حمل‌ونقل دریایی است. در حالی که منطقه خلیج فارس همواره با چالش‌هایی نظیر ناامنی در دریای عمان، تهدیدات ناشی از جنگ‌ها و درگیری‌های منطقه‌ای (مانند جنگ‌های غزه، لبنان، یمن و سوریه)، و حضور قدرت‌های فرامنطقه‌ای روبه‌رو بوده است، طرح صلح هرمز می‌تواند نقشی مهم در ایجاد چارچوبی برای حل اختلافات و گسترش همکاری‌های اقتصادی و انرژی در این منطقه ایفا کند. این طرح با تأکید بر همکاری‌های چندجانبه و حل مسالمت‌آمیز مشکلات امنیتی، در تلاش است تا به‌عنوان یک ابزار پیشگیرانه در برابر وقوع جنگ‌های گسترده‌تر و حفظ ثبات و امنیت منطقه‌ای عمل کند. با توجه به تحولات اخیر در منطقه و اهمیت ویژه خلیج فارس در تأمین منابع انرژی جهان، به‌ویژه نفت و گاز، طرح صلح هرمز فرصت‌هایی را برای کشورهای این منطقه فراهم می‌آورد تا با هم‌افزایی و همکاری‌های بیشتر، به توسعه فناوری‌های نوین انرژی مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و ذخیره‌سازی انرژی پرداخته و وابستگی به قدرت‌های فرامنطقه‌ای را کاهش دهند. این مقاله به بررسی نقش طرح صلح هرمز در تقویت امنیت منطقه‌ای و تأثیر آن بر توسعه فناوری‌های نوین انرژی در خلیج فارس می‌پردازد. از طرف دیگر، تحولات اخیر در سوریه، یمن، لبنان و غزه نشان می‌دهند که کشورهای منطقه نیازمند یک استراتژی جامع و همکاری بیشتر در راستای تقویت امنیت و ثبات هستند. طرح صلح هرمز به‌عنوان یک مدل همکاری‌محور، می‌تواند در گسترش همگرایی‌های اقتصادی و امنیتی میان کشورهای منطقه خلیج فارس نقش مهمی ایفا کند و ضمن کاهش تنش‌ها، زمینه‌ساز همکاری‌های بیشتر در حوزه انرژی و فناوری‌های نوین شود. در نهایت، این طرح نه تنها به تقویت امنیت در برابر تهدیدات خارجی و منطقه‌ای کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به کاهش وابستگی کشورهای منطقه به بازیگران فرامنطقه‌ای و افزایش توانایی‌های بومی در زمینه انرژی و فناوری‌های نوین نیز منجر گردد. این مقاله با تحلیل چالش‌ها و فرصت‌های طرح صلح هرمز، به‌ویژه در زمینه امنیت انرژی و فناوری‌های نوین در خلیج فارس، به بررسی نقش این طرح در شکل‌دهی به موازنه جدید قدرت و تأثیر آن بر تحولات منطقه‌ای و جهانی پرداخته است